Güneşin yüzünü daha çok gösterdiği yaz mevsiminin doğal D vitamini depolamak için büyük bir fırsat olduğunu söyleyen Alerji ve İmmunoloji Uzmanı Doç. Dr. Akgül Akpınarlı Antony, yaz güneşinden doğru faydalanıldığı takdirde, birçok hastalığa karşı vücudun korunduğunu, ayrıca kış aylarında ortaya çıkan hastalıkların da önüne geçildiğini söyledi.
Antony, ayrıca D vitamininin sadece kemik metabolizması üzerinde etkisi olmadığını, bütün vücut sistemi için önem taşıdığını ve eksikliğinin ise birçok hastalığa neden olduğunu belirtti.
D Vitamininin, güneş ışınlarının deriye temas etmesi ile elde edildiğini söyleyen Antony, “Güneş aracılıyla vücudumuzun ihtiyaç duyduğu D vitaminin %90-95 alıyoruz. Fakat D vitaminin en çok karşılanacağı vakit olan yaz aylarında bolca kullanılan güneş koruyucu kremler D vitamini almamızı engelleyen faktörlerin başında geliyor. Bu nedenle D vitamini, alımının en iyi yapılacağı yaz ayları iyi değerlendirilmeli” diye konuştu.
D Vitamini Eksikliğine Yol Açan Nedenler
Akgül Akpınarlı Antony, D Vitamini eksikliğini yapan en temel nedenin yeterince güneşe maruz kalamamak olduğunu söyledi ve şöyle konuştu: “UVB ışınlarının kışın ülkemize gelme açısı değiştiği için ve daha kapalı giyinip daha fazla kapalı mekanlarda bulunduğumuz için güneş ile temasımız azalmaktadır. Dolayısıyla derideki D vitamini sentezi de azalmaktadır. Kış mevsimi dışında, D vitamini eksikliğini kolaylaştıran bazı özel durumlar vardır. Bu duruma sahip kişilerin D vitamini depolaması daha zordur.”
Doç. Dr. Akgül Akpınarlı Antony bu duruma neden olan faktörleri ise şöyle anlattı:
Yaşlılık: Hem güneşe yeterince maruz kalmamak hem de deride D vitamini salınımının azalması.
Koyu Cildi Olanlar: Derideki melanin pigmentinin fazlalığı güneşin derideki D vitamini sentezini olumsuz etiler, örneğin D Vitamini eksikliği zencilerde daha çok olur.
Şişmanlık: D Vitamini yağ dokusunda depolanan bir vitamin olduğu için şişman kişilerde daha çok eksiklik olur.
Bağırsaklardan sindirim ve emilim problemleri: Böbrek ve karaciğer hastalıkları bu durumda etkili olur.
Sadece anne sütüyle beslenen bebekler: Anne sütünde D vitamini olmadığı için anne sütü alan bebeklerin mutlaka günlük D vitaminini dışardan alması gerekir.
Güneş koruyucular: Güneşin cildimiz için en olumsuz etkilerinden biri kontrolsüz ve uzun süreli mazuriyetler sonucunda cilt kanserine neden olmasıdır. 15 ve üzerindeki faktörlü güneş kremleri derimizde D vitamini sentezini %95 engeller. Dolayısıyla dışarıda bulunsak bile eğer güneş kremi kullandıysak derimize temas eden güneşteki UVB ışınları bloke olduğu için D vitamini sentez edilemez.
D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ OLMAMASI İÇİN…
1- Yaz mevsiminden mümkün olduğunca D vitamini depolamak için güneş ışınlarından iyi faydalanmak gerekir. Deride D vitamini sentezleyen ışınlar UVB ışınlarıdır. UVB ışınlarının deride D vitamini sentezlemesi için en uygun olduğu saatler güneşin dünyamıza en dik olarak ışın gönderdiği öğlen saatleridir. Dolayısıyla güneşli günlerde ve yazın her gün saat 11: 00-13: 00 arası, bir 25-30 dakikayı dışarıda güneş altında geçirmek gerekir. Tabii bu süreye vücudu alıştırmakta fayda var. Yani ilk günden güneşin altında 30 dakika durmak vücudu yorabilir ve hiç istemediğimiz güneş yanıklarına neden olabilir. Her gün 5 dakika artırarak 30 dakikaya çıkılmalıdır.
2- D vitamini depolamak için güneşlendiğimiz de güneş kremi sürmemek gerekir, çünkü güneş kremleri UVB ışınlarının deriye temasını engeller. Yani öğlen saatlerinde D vitamini için dışarı çıktığımızda güneş kremi sürmeyelim ama öğlen saatinden sonra dışarı çıktığımızda dışarı çıkmadan en az 30 dakika önce yüksek faktörlü güneş kremi sürerek derimizi koruyalım. Ve yine uzun sureli dışarıdan kalacaksak her 2-3 saatte bir güneş kremi sürme işini tekrarlayalım.
3- Güneş ışınlarının derimizde D vitamini sentezlemesi için derimize direkt temas etmesi gerekir, bu nedenle üstümüzde mümkünse kolları açık bırakan t-sirtler ve yine şortlar olması gerekir.
4- Güneş ışınları evdeki camdan, arabadaki camdan geçerek D vitamini yapamazlar bu nedenle güneş ışınlarıyla direkt temas etmek gerekir.
4- Ayrıca D Vitamini açısından zengin somon, sardalye, uskumru, ringo balığı, lüfer, ton balığı gibi yağlı balıklar tüketmek besinlerden D vitamini almamıza yardımcı olur.
5- D vitamini eksiklikleri tespit edildiğinde D Vitamini takviyeleri almak da gerekebilir.
D Vitamini eksikliğinda tanı ve tedavi kolay ve ucuz olduğunu söyleyen Dr. Antony, “Bu nedenle büyük, küçük, yaşlı genç herkesin, mümkünse senede bir kere D vitamini seviyesini ölçtürmesi ve ihtiyacı olanların mutlaka doktor kontrolünde D vitamini tedavisi görmesi gerekir” dedi.